Verslag openbare bijeenkomst van de PvdA Terneuzen over kortingen op de WMO van 13/2/2020
Er waren 53 aanwezigen vanuit verschillende en vaak ook dubbele hoedanigheden:
WMO-cliënten, mantelzorgers, werknemers zo-net, werknemers van verschillende zorginstellingen, vrijwilligers van diverse organisaties: Ypsilon, KBO Axel, Mantelzorg Collectief Terneuzen, WMO-adviesraad, VN-verdrag inclusie, FNV; en politiek actieven.
Afwezig met kennisgeving was wethouder Jurgen Vervaet en beleidsambtenaar Jack Veraart.
Introductie en presentatie door de secretaris van de afdeling met reacties vanuit de aanwezigen:
Cees Liefting heet aanwezigen van harte welkom, de opzet van de avond is de afgelopen dagen steeds veranderd: de afwezigheid van wethouder Vervaet en de melding vanuit het college dat zo-net ontmanteld wordt. Excuses daar voor.
Wethouder Jurgen Vervaet heeft aangegeven nog enige maanden te willen wachten met uitleg over uitwerking van de korting op de WMO tot de besluitvorming in college en gemeenteraad is afgerond.
De aanwezigen wilden juist van de mogelijkheid gebruik maken om vooraf de wethouder te wijzen op de gevolgen. Nu dat niet op deze manier kan wordt na afloop een brief opgesteld met bevindingen die we naar de Gemeenteraad en het College sturen. Dat moet voor komende dinsdag gebeuren want dan wordt ‘Omzetting Hulp bij Huishouden naar maatwerkvoorziening” besproken in de Commissie Samenleving.
In de presentatie wordt stilgestaan bij de decentralisaties, verantwoordelijkheden werden vanuit het Rijk neergelegd bij gemeenten; de gemeente zou als meest nabije overheid ook een goed zicht hebben op wat voor de bevolking nodig is. Het betrof de wet op de jeugdzorg, de participatiewet en de wet maatschappelijke ondersteuning; deze taken werden vaak met een korting of taakverzwaring overgeheveld. De afgelopen jaren is gebleken dat vooral de budgetten voor jeugdzorg en de participatiewet niet toereikend zijn, het budget van de WMO liet jarenlang een overschot zien welke in een reserve is gestoken.
Een aantal aanwezigen stelt vragen bij de ontschotting waardoor alles nu opeens sociaal domein genoemd wordt. De kwetsbare oudere draait op deze wijze op voor de toename in de jeugdzorg.
De adviesraad WMO heeft geadviseerd ook buiten de lijntjes te kijken: zoek niet alleen binnen het sociale domein maar binnen de gehele begroting! Er zijn steeds meer ouderen die ondersteuning behoeven. Er waren altijd 20% zorgmijders, de groei van het gebruik van ondersteuning kan hier uit verklaart worden volgens het Mantelzorg Collectief Terneuzen. Er zijn gemeenten die binnen alle beleidsterreinen kijken of er ruimte gemaakt kan worden om kwetsbare burgers te ontzien. Terneuzen kiest echter voor budget-neutrale dus financiële benadering: bezuinigen moeten gevonden worden binnen het sociaal domein.
Er werden in 2018 nog overschotten geboekt op de WMO en verwachting uitgesproken dat dit nog de komende jaren voort zal duren. Nu wordt gemeld dat de opgebouwde reserve in 2020 geheel zal zijn verdwenen. Dit betekent dat er geen mogelijkheid meer zijn om de bezuinigingen te verzachten.
Inmiddels wordt er bezuinigd en verschraalt het ondersteuningsaanbod; zo is bijvoorbeeld Service in de Regio gestopt. Met dienstenchecks werd de strijkservice, hulp bij het verhuizen en tuinonderhoud uitgevoerd door mensen van Dethon. Nu worden mensen verwezen naar de stichting Present of het Leger des Heils.
Vandaag heeft college bekend gemaakt te willen korten op de huishoudelijke hulp. Eerder werd bekend dat deze algemene voorziening omgebouwd moet worden tot een maatwerkvoorziening. Er worden drie scenario’s voorgelegd waarbij het college kiest voor de meest vergaande. Het is een scenario waarbij uitgegaan wordt dat slechts 60 % van de mensen die nu daar gebruik van maken hun hulp behouden. Zo’n 400 mensen zullen hun huishoudelijke hulp verliezen. Er wordt van uitgegaan dat ze deze hulp onterecht ontvangen.
In het voorstel dat dinsdag in de commissie Samenleving aan de orde komt wordt vooral aangegeven wat scenario’s moeten gaan opleveren maar de vraag is ook wat gaat het kosten? Het kost kwetsbare mensen en hun mantelzorgers hun zekerheid op hulp, het personeel de zekerheid van hun baan. Wanneer er gekozen wordt om iedereen opnieuw te indiceren en er zit de druk achter om te bezuinigen…. Gaat dat dan nog wel objectief gebeuren? Als aan-z zelf al waarschuwt in de stukken over onrust en klachten waarom wordt daar geen rekening mee gehouden?
Er komen veel vragen los en worden veel ervaringen gedeeld die te maken hebben met de indicatiestelling:
- Wie doet nu eigenlijk echt de indicatiestelling?
- Het wordt héél belangrijk dat cliëntondersteuners meegaan naar aan-z om daar samen met cliënt ‘keukengesprekken’ te voeren.
- Cliënten hebben vaak meerdere zorg van verschillende instanties. Aan-z inventariseert dat, waarbij privacygegevens te makkelijk worden gedeeld.
- Terugkerende her-indicaties. Kwetsbare mensen, ook uit de psychiatrie, worden constant lastiggevallen met brieven en vragen. Erg belastend en zelfs bedreigend voor mensen met een chronisch ziektebeeld.
- Een ervaringsdeskundige in zorg aanvraag merkt op dat de gemeente geen enkele hulp biedt voor samenstellen van een eigen zorgplan. Zij wijzen je er zelfs niet op dat je recht hebt op cliëntenondersteuning.
- Je kunt nog zo goed een Zorgplan willen samenstellen. Door de krappe deadlines komt dit vaak in gedrang. En wordt niet zorgvuldig behandeld.
- Voor hen die onterecht ondersteuning ontvangen zijn er ook andere aanbieders die tegen betaling altijd zorg kunnen bieden. Dat is meer het luxe segment.
- De FNV denkt dat er echt geen 40% gaat worden gereduceerd. Voor een kwalitatief goed keukentafelgesprek met 900 cliënten heb je veel meer tijd nodig. De FNV zal dan ook een realistisch tijdspad eisen. Daarnaast zal de bond indien nodig gebruik maken van de bezwarenprocedure?
- De zaal geeft in meerderheid aan dat het zo-net echt niet lukt in drie maanden Zo-net af te bouwen. Ook al omdat de administratieve systemen van gemeente en aan-z niet meer naadloos op elkaar aansluiten.
Ook de afbouw van Zo-net komt aan de orde:
- Volgens aanwezige werknemers van Zo-net is hen verteld dat de cliënten houden nog drie maanden zorg en de werknemers nog drie maanden werk. Zij vinden drie maanden is veel te kort en de zorg vanuit Zo-net voor haar werknemers minimaal. Eerder is voorgesteld om een ondernemersraad van de grond te krijgen. Dat was niet nodig. Terwijl ons bij de start gouden bergen werden beloofd waaronder bijscholing. Daar is niets van gekomen.
- De organisaties aan-z en zo-net zijn erg verstrengeld, hoe liggen verantwoordelijkheden precies?
- De FNV weet nog niets niets de voorziene ontslagen bij Zo-net. De bond is bezorgd omdat ze zo’n situatie kennen die in Hulst speelde. Daar werden werknemers gedwongen om ZZP-ers te worden. Het gaat hier om 136 werknemers en er is geen ondernemersraad bij Zo-net. De bond vraagt zich af of er een sociaal plan is? En hoe eigenlijk de arbeidsrechtelijke verhoudingen liggen tussen Zo-net en Gemeente.
- De FNV gaat een bijeenkomst organiseren voor de betrokken werknemers van Zo-net. Ook niet-leden zijn welkom.
Andere opmerkingen:
- Er werd vanmiddag een themabijeenkomst gehouden door de KBO en aan-z. Bij aan-z wist men niet van het bestaan van het VN-verdrag voor mensen met een handicap. De betreffende WMO-behandelaars waren niet aanwezig. De themabijeenkomst was gericht op mensen van 55 jaar en ouder die zich kunnen voorbereiden op langer zelfstandig blijven wonen. Volgende week wordt dezelfde bijeenkomst gehouden in Het Gregoriuscentrum in Axel.
- CZ heeft de collectieve zorgverzekering met korting voor minima geschrapt. Hoe gaat de gemeente om met deze korting?
- Waarom betalen cliënten maar één keer abonnementsgeld?
- Voorheen kreeg een mantelzorgers een ‘Compliment’ in de vorm van een leuk bedrag, variërend van 75 tot wel 250 euro. Dit is afgeschaft in de gemeente Terneuzen. Ja, men krijgt een Bloemetje op de ‘Dag van de mantelzorg’. Wat is er met dit Potje gebeurd?
Presentatie Eva Regelt! Jolanda Bogaert en Jentl van der Staal
De organisatie legt uit dat ze vraag gericht werkt waarbij doormiddel van een gesprek compleet in beeld wordt gebracht welke ondersteuningsvragen er liggen van waaruit gezocht wordt naar een breed scala aan aanbieders. Als hulpvrager in stemt met dat advies regelt Eva Regel! De afspraken met de aanbieders.
Eva Regelt! geeft aan dat er voor de dienstverlening betaald moet worden. Soms zit het in je ziektekostenverzekering, soms betaalt de werkgever, maar niet iedereen kan rekenen op een externe vergoeding.
Daarnaast hamert de organisatie er op er voor te zorgen dat de mensen die indiceren zich permanent bij blijven scholen. Kennis van het aanbod en wetgeving moet up to date blijven. Zo is privacybescherming nu een belangrijk punt en dat professionals een machtiging vragen voor ’n AVG.
De organisatie timmert in pilotprojecten aan de weg op het gebied van onafhankelijke cliëntondersteuning. Ook het Rijk propageert dit. Er is 55 miljoen uitgetrokken om deze vorm van ondersteuning meer onder de aandacht te brengen, Eva Regelt! adviseert om als Terneuzen gebruik te maken van de subsidie.
Reacties uit de zaal:
- Wat is nu precies het verschil tussen Eva Regelt! en aan-z: Eva Regelt!: “Wij werken onafhankelijk en vraaggericht terwijl aan-z aanbodgericht werkt.”
- Zaal spreekt wantrouwen uit over afweging indicatie toekenning. Hoeveel bezwaarschriften schrijft aan-z bij korting na indicatiestelling bij afkeuring door Gemeente?
- Is aan-z wel onafhankelijk in het stellen van de indicatie, gezien de gemeentelijke sturing op korting WMO. De gemeente is uiteindelijk verantwoordelijk voor goedkeuring indicatiestelling en die heeft een bezuinigingsopdracht mee. De bezuinigingen worden gestuurd door beoordeling indicaties.
- De inrichting van het bestuur van aan-z roept vragen op bij de noodzakelijk geachte onafhankelijkheid en objectiviteit. Deze is niet geborgd omdat het bestuur bestaat uit een wethouder en drie leden uit de gemeenteraad.
- Mogelijk worden consulenten vanuit de directie beperkt binnen een keukentafelgesprek om objectief en naar een menselijke maat te indiceren.
- En -nogmaals- dat je recht hebt op cliëntenondersteuning.
- De route naar zorgaanvraag is veel te complex en duurt veel te lang. Wat nu wanneer je een acute zorgvraag hebt. Duurt minimaal vier weken voor je antwoord hebt. Daar is binnen de WMO wel een mogelijkheid om dat met spoed te regelen maar daar wordt weinig gebruik van gemaakt.
- Uit cijfers blijkt dat de inzet van mantelzorgers goed is voor miljarden aan bezuinigingen. Mantelzorgers worden door de overheid misbruikt.
Sluiting
Afgesproken wordt dat alle aanwezigen die hun mailadres achter hebben gelaten het verslag van de avond krijgen toegestuurd. Er zal vanuit de organisatie van deze bijeenkomst een brief aan de Gemeenteraad en het College gestuurd worden waarin we verontrusting over de gang van zaken verwoorden en de gemaakte opmerkingen tijdens deze bijeenkomst met hen zullen delen. Het verslag zal daarbij als onderlegger worden bijgevoegd.
Team PvdA afdeling Terneuzen
